Hai uns meses, cando escaravellaba nos libros parroquiais de Santiago de Covas, en Baralla, din cunha estraña notación.

 

 

 

Tratábase da morte dun home, “natural de la Nueva Orleáns, en la América septentrional”, sucedida en Vilasantán, en vinteseis de xuño do ano mil oitocentos dazasete. Non vos parece raro, iso de cambiar as augas do Misisipi, polo río Neira?  É certo que Nova Orleans tiña sido española, tempo atrás. Pero, sería esta unha razón dabondo, para xustificar a súa presenza, neste recuncho da provincia de Lugo?  Tiña  que haber algo máis…Quen era realmente? Un peregrino despistado, amante do “vintage”, que estaba a seguir a mítica via Künig, agora en desuso ? Ou un hipster do S.XIX, deses que nas guías Lonely Planet , siempre se procura a sección chamada “off the beaten path”? Ou acaso, un escravo fuxido dalguna plantación de azucre?    

 

 

 

 

 

 

 

 

Din os libros que, a José de Begné, que así se chamaba, administrouselle a penitencia e a unción dos enfermos, pero non a comuñón, debido probablemente ós vómitos. E enterrárono, na  igrexa  “del medio abajo”. Fíxose así, porque na parroquia de Santiago de Covas, seguíase mantendo o insalubre costume de enterrar os mortos, dentro das igrexas, a pesar de que a Real Cédula, ditada en 1787 por Carlos III, tíñao prohibido. Agora xa sabedes, que na pequena igrexa románica de Santiago de Covas, coa súa bonita entrada porticada, estivo enterrado un home que viu de lonxe.  Morro coas ganas de visitala e camiñar polo seu interior, para sentir  as poderosas augas do Misisipi, baixo os meus pés.   

 

 

Que palabras borboriñou o noso home misterioso, no seu leito de morte,  ó sacerdote que lle asistía?  Dixo que era víuvo e tiña un fillo. E que o seu oficio era o de “medicinar enfermos”. Non pormenizou, a relación de remedios e técnicas que utilizaba, porque na súa soidade e a milleiros de quilómetros da terra, que o vira nacer, precisaba auxilio espiritual.    Tivo medo de ser xulgado, nese momento crucial, polos seus saberes ancestrais, de orixe pagá. Expirou…. O enterro foi sinxelo e de caridade, “por no hallársele herencia”. 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

O asombroso deste asunto, é que topei a José de Begné, cando investigaba a unha familia con raíces en Baralla, na que moitos dos seus membros tiñan emigrado a Francia e na que varias personas traballaron ou traballan aínda hoxe, como profesionais da saúde.  Quizáis abondou con repetir, durante xeracións a historia daquela avoa (ou era bisavoa?), que sendo cativa sobreviviu a unha morte segura, grazas á   intervención desinteresada dun  médico estranxeiro. Este conto xerou na familia, unha grande querenza polo acento francés e pola medicina. E materializouse  máis tarde en viaxes migratorias a Francia e   o uso de batas verdes e brancas. Nas familias, hai mandatos de amor e de odio. Este, sen dúbida, era un mandato de amor, que dicía así: “Sede coma  Don José”.   

 

 

 

 

Teste preguntado algunha vez, se o lugar onde vives ou a túa profesión, garda relación, con algunha experiencia de vida, das persoas que che precederon? Teste parado a pensar se as decisións que ti tomas, obedecen a mandatos inconscientes?