Dende que son xenealoxista, as miñas visitas aos aeroportos internacionais e nacionais, son máis esporádicas. Xa non me teño que desprazar kilómetros de distancia, á procura de emocións. A xenealoxía ofrece a posibilidade de viaxar polo tempo e espazo, sen necesidade de se mover de casa.  Sempre que inicio un traballo de investigación, xurde o mesmo nerviosismo de,   cando na miña anterior vida, preparaba maleta, pasaporte e cadernos de viaxe.  

 

 

 

Resfeber

 

(N. Sueco)

 

“Bulebule, que se sinte, antes de emprender unha viaxe”

 

 

 

Por iso, cando Henry contactou comigo desde Miami e contoume, que quería viaxar a Galiza para visitar a cidade onde nacera o seu avó, sentínme afortunada. Henry quería saber algo máis da historia familiar deste home, que aló polos anos vinte do século pasado, emigrou a Cuba. Tamén quería reconectar coa rama galega da familia, coa que perdera o contacto, hai máis de sesenta anos.   

 

 

Con Henry, viaxei a Sagua La Grande, localidade cubana onde emigrou o seu avó e medrou con traballos, relacionados co sector do azucre. En certa maneira, sentín a mesma emoción que quizais viviu o meu avó, cando paseou, por vez primeira, polas rúas da Habana, co seu rosto empapado pola humidade. O avó de Henry e o meu tamén partiran do porto da Coruña, probablemente sen nada, fuxindo da ameaza de ser chamados a un servizo militar, que sacrificaba os seus soldados en Marrocos e co seu corazón cheíño de esperanza.  A aventura cubana do meu avó rematou en 1932, cando regresou a Galiza, xa casado coa miña avoa. A de Enrique, o avó de Henry, cando, como di a canción, “se acabó la diversión, llego el Comandante y mandó parar”. Enrique fuxiu a Venezuela, coa súa familia e alí morreu nos anos sesenta. Os seus descendentes emprenderon unha nova viaxe de Venezuela a Miami.  Agora Henry soñaba con facer a viaxe de volta, pisar a terra dos seus antepasados e darlle un apreixo  á súa familia galega.

 

 

 

A investigación non foi doada. O noso punto de partida era o nome dunha xoiaría da rúa Olmos, en Coruña, pero ninguén do gremio, lembraba o matrimonio que rexentaba esa xoiería. Os donos parecían terse esvaecido. Até que, no  Arquivo Diocesano de Santiago, topei a partida bautismal do avó de Henry. A partir dese momento todo foi máis sinxelo. Houbo visitas a outros arquivos, en Coruña e cheguei a pasear, entre os panteóns e nichos do Cemiterio de San Amaro, para ir reescribindo aos poucos, a historia da familia. Henry e máis eu , fantasíamos coa idea de que a nai e a irmá do seu avó, poderían ser unha desas mulleres que, nos veráns vendían amorodos aos excursionistas, que visitaban a praia. Neses tempos, Oza era a horta da Coruña, “con sona polos seus amorodos”. Viaxamos tamén á Fábrica de Tabacos, onde traballaron, varias mulleres da familia como cigarreiras. E sentimos o pulso desa cidade bulandeira, animada polas viaxes ultramarinas.

 

 

 

 

 

 

Había case cen años, que un home saíra desa mesma cidade, para nunca voltar. Agora o seu neto estaba a facer a viaxe inversa, nun bonito “eu o fago por ti”.  Finalmente, Henry deulle unha aperta ás súas primas, nun encontro de vivos, que fixo sorrir aos mortos.  Foi sencillamente, “awesome”, unha palabra que o meu cliente repetía cada vez que avanzábamos na nosa investigación.         

 

 

 

Awesome

 

(Adxectivo. Inglés)

 

 “Incrible, maravilloso”

 

 

 

Que sabes da historia dos teus devanceiros? Sabes cal foi a razón para eles emigrar? Queres que te axude a organizar a túa viaxe xenealóxica, para visitar os lugares, onde viviron? Fantasías coa idea de restablecer o contacto, coa rama galega da familia?